Jeżeli zostali Państwo skierowani na badanie EMG lub ENG oznacza to najprawdopodobniej, iż Państwa lekarz podejrzewa chorobę nerwów, mięśni lub ich połączeń.
EMG to skrót od słowa elektromiografia. Oznacza on zapis czynności mięśnia. Badaniem oceniającym czynność nerwów jest elektroneurografia : ENG. W praktyce sformułowanie „badanie EMG” używane jest przy kierowaniu pacjentów zarówno na badanie elektromiografii jak i na badanie elektroneurografii.
EMG oraz ENG często wykonywane są łącznie i pozwalają na ustalenie lokalizacji uszkodzenia na poziomie nerwu, mięśnia lub połączeń między nimi. Metody te umożliwiają ocenę nasilenia choroby oraz tego, czy przebiega ona w jednym czy wielu miejscach jednocześnie.
Poniżej w bardzo skrótowej formie przedstawiliśmy istotę i przebieg badań.
EMG:
Elektromiografia to zapis elektrycznych potencjałów, które powstają w mięśniu. Badanie to służy do oceny czynności mięśnia oraz (pośrednio) nerwu , który do niego dochodzi.
Aby je wykonać, lekarz musi umieścić w jednym lub kilku mięśniach pacjenta cienką, jednorazową igłę (podobną do tej stosowanej w akupunkturze). Pacjent odczuwa ukłucie jak przy wykonywaniu zastrzyku lub pobraniu krwi. Mięsień badany jest w pełnym spoczynku oraz podczas pracy (przy lekkim i bardzo dużym napięciu).
ENG:
W elektroneurografii mierzy się prędkość przewodzenia impulsu pomiędzy poszczególnymi punktami nerwu a także ocenia ilość komórek (aksonów) które ten sygnał przewodzą. Badany nerw musi w tym celu zostać sztucznie zastymulowany bodźcem elektrycznym - w miejscu stymulacji pacjent odczuwana mrowienie, szczypanie - które niekiedy może być odczuciem nieprzyjemnym. Na skórę przyklejona jest elektroda, dzięki której komputer rejestruje szybkość pojawienia się, kształt i wielkość sygnału (do rejestracji czynności nerwu z reguły nie używa się igieł).
W uzasadnionych przypadkach aby w pełni ocenić uszkodzenie nerwu i mięśnia a także rokowanie musi zostać wykonane zarówno badanie ENG jak i EMG.
Próba miasteniczna i próba tężyczkowa:
Stosując wyżej opisane techniki badania można rozpoznać także schorzenie dotykające złącze nerwu i mięśnia - np. miastenię (chorobę, w której mięśnie nadmiernie męczą się nawet przy krótkich i mało intensywnych wysiłkach) a także wykonać próbę tężyczkową, która informuje nas o nadpobudliwości nerwowo- mięśniowej przy zaburzeniach elektrolitowych.
-
Jak się przygotować?
W dniu badania najlepiej nie nanosić na skórę badanej okolicy kremów, balsamów, maści itp. Ponieważ temperatura skóry może zafałszować wynik badania , w chłodne dni najlepiej przyjść do poradni kilka minut wcześniej, żeby się ogrzać. Poza tym badanie EMG/ENG nie wymaga specjalnych przygotowań. -
Kiedy jest wskazane badanie mięśni (EMG)?
Badanie EMG służy diagnostyce takich objawów jak: zanik, osłabienie czy bóle mięśni. Ma zastosowanie przy podejrzeniu chorób zapalnych mięśni, przy chorobie krążków międzykręgowych (dyskopatii), jest także wykonywane pomocniczo przy ocenie uszkodzenia nerwów. -
Kiedy jest wskazane badanie nerwów (ENG)?
Badanie ENG wykonuje się jeżeli pojawia się uczucie drętwienia, mrowienia, osłabienie i/lub wyszczuplenie mięśni, przy podejrzeniu uwięźnięcia nerwu lub przy jego uszkodzeniu mechanicznym (np. po wypadku ) czy w wyniku choroby ( np. cukrzycy). -
Kto nie może być zbadany metodą EMG/ENG?
Pacjenci, którzy cierpią na chorobę układu krzepnięcia lub przyjmują leki przeciwzakrzepowe (takie jak np. Acenokumarol, Sintrom, Pradaxa czy Xarelto) muszą poinformować o tym lekarza kierującego – choroby układu krzepnięcia i stosowanie ww. leków jest przeciwwskazaniem do wykonania badania EMG.
Doustne przyjęcie takich leków jak Polocard, ASS itp. nie stanowi przeciwwskazania, jednak ich przyjęcie powinno w dniu badania zostać przesunięte na godziny wieczorne (po wykonanym badania EMG).
Pacjenci, którzy mają wszczepiony stymulator serca lub kardiowerter nie mogą mieć wykonanego badania ENG, przy którym wymagana jest stymulacje w bezpośredniej bliskości urządzenia (np. pełnej oceny splotu ramiennego lewego).
Na podstawie:
- Łodzki Biuletyn Neurologiczny red. prof. Andrzej Bogucki ISSN 1425-5944 (1/99)
- EMG NLG Referenz-Reihe Neurologie Ch. Bischoff, R. Dengler, H.Ch. HopfThieme 2008
- Neurpologie Compact Thieme 2013 A. Hufschmidt